Το Δελβινάκι είναι ένα γραφικό χωριό στην περιφερειακή ενότητα Ιωαννίνων, που έχει διατηρήσει αναλλοίωτη τη φυσιογνωμία του. Είναι χτισμένο σε υψόμετρο 700 μέτρων, σε μια δασώδη περιοχή, ανάμεσα σε δρυς, καστανιές, κουμαριές, πλατάνους, μεταξύ των βουνών Κασιδιάρη και Κουτσοκράνα.

Αποτελεί ιστορική έδρα του δήμου Πωγωνίου και απέχει 70 χιλιόμετρα από τα Γιάννενα. Το Δελβινάκι αριθμεί συνολικά περίπου 2.900 κατοίκους, οι οποίοι ασχολούνται κατά κύριο λόγο με την γεωργία και την κτηνοτροφία.

Τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότεροι επισκέπτες ανακαλύπτουν την ομορφιά του παρθένου τοπίου και μια ανέγγιχτη από τον τουρισμό περιοχή που προσφέρεται για μοναδικές αποδράσεις.

Ιστορικά στοιχεία

Σύμφωνα με μια εκδοχή, το Δελβινάκι χτίστηκε τα τέλη του 11ου αιώνα, ενώ άλλες εκδοχές τοποθετούν την ίδρυση του οικισμού το 1691 ή γύρω στα 1620 με την σύμπτυξη μικρών οικισμών όπως η Γάλιανη, ο Κλοκός, η Μεσσαριά, η Σωτήρα, η Πλασιάβιστα. Κατά τους τελευταίους αιώνες της Τουρκοκρατίας διέθετε Παρθεναγωγείο και Αρρεναγωγείο στο οποίο δίδαξαν κατά τον 19ο αιώνα ο ιερομόναχος Κωνστάντιος και ο ποιητής Γεώργιος Γαζής.

Μεταξύ των ετών 1829 και 1834 το Δελβινάκι πυρπολήθηκε δύο φορές: την πρώτη από τον Αλβανό Σιλιχτάρ Μπότα και την δεύτερη από τον πασά των Ιωαννίνων Εμίν ή Ιμίν Πασά. Από το Δελβινάκι καταγόταν ο οπλαρχηγός της επανάστασης Χατζημιχάλης Νταλιάνης, ο οποίος έχασε τη ζωή του το 1828 πολεμώντας στην Κρήτη.

Το 1913 απελευθερώθηκε το Δελβινάκι από τον ελληνικό στρατό στο πλαίσιο των Βαλκανικών Πολέμων και έκτοτε αποτελεί κομμάτι της Ελλάδας. Κατά τον πόλεμο, του 1940, το Δελβινάκι βομβαρδίστηκε σφοδρά την 28η Οκτωβρίου και κατελήφθη προσωρινά από τα ιταλικά στρατεύματα, τα οποία τόσο κατά την εισβολή όσο και κατά την αποχώρησή τους, λόγω της προέλασης των ελληνικών δυνάμεων, προέβησαν σε λεηλασίες.

Το Δελβινάκι υπήρξε στο παρελθόν εμπορικό και πολιτιστικό κέντρο κυρίως λόγω της στρατηγικής του θέσης αλλά και του ξενιτεμού των κατοίκων του που διέπρεψαν επαγγελματικά στο εξωτερικό και φρόντισαν και την πατρίδα τους, όπως και σε άλλα μέρη της Ηπείρου. Σταδιακά η άλλοτε πολυάνθρωπη περιοχή του Δελβινακίου ερήμωσε από τα κύματα μεταναστών που εγκατέλειψαν την περιοχή τις δεκαετίες 1920 και 1930 αλλά και από το 1950 και έπειτα.

Αξιοθέατα

Στο Δελβινάκι υπάρχουν αξιόλογες εκκλησίες, όπως ο ναός της Κοιμήσεως της Θεοτόκου που κτίστηκε το 1619 και ανακαινίστηκε το 1830. Πρόκειται για μια βασιλικής χωρίς τρούλο με πολυσχιδή σχήματα γοτθικού ρυθμού. Ενδιαφέρον παρουσιάζει και το μοναστήρι του Αγίου Αθανασίου, κτίσμα του 18ου αιώνα. Παράλληλα, διατηρητέο έχει χαρακτηριστεί και το κτίριο όπου λειτουργούσε Αρρεναγωγείο και Παρθεναγωγείο. Ο οικισμός διαθέτει ακόμα βιβλιοθήκη και πινακοθήκη, ενώ η κοντινή κοιλάδα του ποταμού Γορμού προσφέρεται για όμορφους και απολαυστικούς περιπάτους.

Το Δελβινάκι έχει σπουδαία παράδοση στο δημοτικό τραγούδι. Μοναδικό μουσικό φαινόμενο για την περιοχή του Πωγωνίου, αλλά και για τον Ελληνικό χώρο γενικότερα, αποτελεί η παράδοση του πολυφωνικού τραγουδιού που σύμφωνα με τους μουσικολόγους έχει ρίζες προελληνικές. Οι κάτοικοι του Δελβινακίου αγαπούν το πολυφωνικό τραγούδι, έχουν χορωδίες και διοργανώνουν κάθε χρόνο εκδηλώσεις για την πολυφωνική μουσική με πανελλήνια εμβέλεια. Το πρώτο δεκαήμερο του Αυγούστου οργανώνεται στην περιοχή το Διεθνές Φεστιβάλ Πολυφωνικού Τραγουδιού.

Για τη διαμονή, υπάρχουν αρκετοί παραδοσιακοί ξενώνες και ενοικιαζόμενα δωμάτια, αλλά και αρκετά εστιατόρια και ταβέρνες, όπου οι επισκέπτες μπορούν να δοκιμάσουν παραδοσιακές ηπειρώτικες γεύσεις.